Peña

Peña Zangozaldeko herri hustu bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Zangozerria eskualdean, Iruñea hiriburutik 54,5 kilometrora. Udalerri propioa osatu zuen 1950eko hamarkadan despopulatu zen arte, bere lurraldea Xabierrenean sartu zenean. Altuera 452 eta 1067 metro artekoa da, eta 36,40 km²-ko azalera hartzen du.

Peña Kaseda eta Aragoiko Sause artean dago. Mugako kokaleku gisa, Nafarroako Erresumako gaztelu bat izan zuen, eta haren aztarna batzuk kontserbatzen dira oraindik. Honek herria menderatzen zuen, bere izenak adierazten duen bezala, haitz baten goialdean kokatua. Galipentzuk bezala, jada estrategikoa ez zen kokapenak, malda handiekin eta eskualdeko gainerako biztanleguneetatik urrun zegoenak, biztanleria azkar galtzea eragin zuen XIX. mendean. XX. mendearen hasieran, "herri berri" bat eraiki zen Gabarderal eta Kaseda artean: Torre de Peña, ibaitik eta errepideetatik gertu, eta peñatar asko bertara joan ziren. Horrek, landa exodoarekin batera, herria abandonatzea ekarri zuen, 1960rako inor bizi ez zen herria. 1997an, Nafarroako Gobernuak kultura-intereseko ondasun izendatu zuen multzo historikoaren kategorian.

Bertako biztanleak ''peñatarrak'' ziren. Wikipediatik informazioa lortu